Πρόταση dvd: Η Γνωριμία Της Σάρκας

Carnal Knowledge

Του

Mike Nichols

Ενήλικα Innuendos

Οι πιο πολλοί ίσως γνωρίζουν τον Mike Nichols από το Closer του 2004, το 1971 όμως ο ίδιος έδωσε στο κοινό και στους απανταχού σινεφίλ μια δημιουργία αιρετική και προοδευτική σαν μια συνέχεια του δρόμου που είχε ανοίξει το Easy Rider στις Κάννες δύο χρόνια πριν, το 1969. Αποπνέοντας όλον τον επαναστατικό αέρα που χαρακτήριζε το κινηματογράφο των 70’s, με εμφανείς επιρροές στα κοντινά από τη nouvelle vague η ταινία έφτασε μέχρι τις Χρυσές Σφαίρες ενώ πολλές φορές οδηγήθηκε σε απόσυρση από τους κινηματογράφους αλλά και σε δικαστικές διαμάχες εξαιτίας κάποιων αμφιλεγόμενων για την πουριτανική Αμερική, σκηνών.

Μαζί με τον βραβευμένο με Όσκαρ και Πούλιτζερ Jules Feiffer, ο Νίκολς μεταφέρει ένα σενάριο αιχμηρό, γεμάτο επιθετικές και κυνικές στιχομυθίες στην οθόνη, βάζοντας τους τότε ανερχόμενους Jack Nicholson, Candice Bergen(γνωστή στις μέρες μας από τη σειρά Boston Legal), Art Garfunkel και μια θεσπέσια Ann Margret να ενσαρκώσουν μέσα από έναν συναισθηματικό λαβύρινθο την ηθική και κοινωνική μετάβαση που βρισκόταν τότε η Αμερική, εν έτει 1970. Βλέποντας τους πρωταγωνιστές να εισάγονται στον εθιστικό κόσμο της σεξουαλικοποίησης κατά την εφηβεία, μαθαίνοντας πώς να διεκδικούν, να προδίδουν  και να πληγώνουν τους άλλους κρατώντας πάντα αποστάσεις ασφαλείας, η ταινία απεικονίζει το διαδοχικό πέρασμα των ηρώων τόσο σε μια ηλικιακή πτώση όσο και σε μια συναισθηματική απονεύρωση όπου το μόνο που έχει απομείνει είναι η ανάγκη για επιβεβαίωση, για ικανοποίηση, για μια προσωπική ανεξαρτησία που όμως περνάει μέσα από την διχοτόμηση του κόσμου σε ένα εξωτερικό περιβάλλον που είναι γεμάτο ωμότητα και σε ένα προσωπικό σύμπαν που προσφέρει όλες τις  ναρκισσιστικές αυτό-ικανοποιήσεις.

Μέσα στις κλειστοφοβικές φράσεις των πρωταγωνιστών και στους όλο και πιο πολυτελείς χώρους που αυτοί κινούνται, εκφράζονται υπόγεια όλα τα σκοτεινά στοιχεία μιας Αμερικής και ενός κόσμου που από την πλασματική ενότητα που είχε ενάντια σε έναν πόλεμο και μέσα σε μια αφελή flower power κατάσταση οδηγήθηκε απότομα μετά από τις δολοφονίες του Charles Manson στα τέλη του 1960 και από την ήττα των Η.Π.Α τελικά στο Βιετνάμ στο αντίθετο άκρο, σε αυτό της κοινωνικής σχάσης και του ατομικισμού. Το σεξ δεν είναι πια μια διαδικασία, ούτε ένα σύμβολο απελευθέρωσης αλλά ένα εργαλείο απόκτησης ελέγχου και σαρκικής πληρότητας, μια απέραντη λίστα για τον καθένα που προσφέρει χιλιάδες ευκαιρίες για επιτυχία επιτρέποντας από εδώ και πέρα μια ασφαλή μετάβαση στη συναισθηματική ανηδονία που φτάνει μέχρι σήμερα, στην εποχή της ψηφιακής λεκτικοποίησης και της α-πολίτικης ενηλικίωσης αφήνοντας τον καθένα μόνο του μέσα σε ένα εγωκεντρικό περίβλημα.

Στην τελική σκηνή όπου βλέπουμε έναν απαθή και επιτακτικό πλέον Jack Nicholson να βυθίζεται μέσα στην πλαστή ηδονή που του προσφέρει  μια ιερόδουλη λέγοντας του «δεν έχεις ανάγκη κανέναν. Είσαι ο εαυτός σου» ο σκηνοθέτης περικλείει όλο το νόημα της Νέας Εποχής που ερχόταν και θα οδηγούσε τελικά στην έκρηξη του ατομικισμού του 1980 όπως αυτός εκφράζεται κοινωνικά και οικονομικά μέχρι τις μέρες μας.  Όπως έχει γράψει και ο Μισέλ Ουελμπέκ στο εξαιρετικό του βιβλίο Τα Στοιχειώδη Σωματίδια (Μετάφραση: Αλέξης Εμμανουήλ, εκδόσεις ΕΣΤΙΑ, 2001):

 «…η ερωτική-διαφημιστική κοινωνία όπου ζούμε επιμένει να οργανώνει την επιθυμία, ν’ αναπτύσσει την επιθυμία σε ανήκουστες διαστάσεις, διατηρώντας παράλληλα την ικανοποίηση στη σφαίρα του ιδιωτικού. Για να λειτουργήσει η κοινωνία, για να συνεχιστεί ο ανταγωνισμός, πρέπει ν’ αυξάνει η επιθυμία, να εξαπλώνεται και να καταβροχθίζει τη ζωή των ανθρώπων.»

Ρετρό αισθητική, 70’ς κινηματογραφική τεχνοτροπία σε κάθε καρέ και ρυθμοί jazz n’ swing κάνουν αυτό το κρυμμένο διαμάντι του Αμερικάνικου σινεμά μια must see απόλαυση.

                                                                       

By Rory